ԳԻՀԻ - МОЖЖЕВЕЛЬНИК

Մշտադալար երկտուն թուփ կամ ծառ է, պատկանում է նոճազգիների ընտանիքին, խիստ ճյուղավորված է, փոքր-ինչ փռված ասեղնատերևներով, որոնք երեքական հավաքված են ոստափնջերում: Կոնապտուղները հասունանում են միայն երկրորդ տարվա աշնանը: Դա է պատճառը, որ նույն ճյուղի վրա կարելի է տեսնել բոլորովին խակ և հասուն կոնապտուղներ: Գիհին ծաղկում է մայիսին, բավական լուսասեր է, հողի նկատմամբ ոչ պահանջկոտ: Գիհու բազմաթիվ տեսակներից մեր հանրապետությունում աճում են միայն 5-ը, որոնք բոլորն էլ այս կամ այն չափով բուժական նշանակություն ունեն:
Քիմիական բաղադրությունը: Պարունակում է եթերային յուղեր, դառը գլիկոզիդ, յունիպերին, ֆլանովային գլիկոզիդ, խեժանյութեր, տանին, տերպինոլ, լունիպերոլ, յունիպեր-կամֆորա:
Օգտագործման եղանակները: Հայկական բժշկության մեջ գիհու փայտը և սերմերը օգտագործել են շատ վաղ ժամանակներից: Ամենալավը կարմրափայտ և անուշահոտ գիհին է: Ռուսական բժշկության մեջ գիհին օգտագործվել է երիկամների և միզուղիների բորբոքումների բուժման նպատակով:
Բուլղարական բժշկության մեջ գիհին օգտագործել են երիկամների և միզապարկի քրոնիկ բորբոքումների, լյարդի և ստամոքսի բորբոքումների, հոդատապի ու մաշկային ցանի բուժման նպատակով:
Հայկական բժշկության մեջ գիհին օգտագործել են ոսկրային կոտրվածքների, լեզվի թուլության, լուսնոտության, լսողության վատացման, խոցերի, սնկերի (պոլիպների) բուժման նպատակով:
1. Հոտավետ և կարմիր գիհու փայտը պտղի հետ միասին այրել, մոխիրը հում ծվի դեղնուցով շաղախել և դնել ոսկրային հյուսվածքի կոտրվածքներին:
2. Հիտավետ գիհին հոտոտելն օգնում է լուսնոտության բուժմանը և միտքը պայծառացնելուն:
3. Գիհու ձեթը օրը 3 անգամ 4-ական կաթիլ կաթեցնել խլացած ականջների մեջ` խլությունը բուժելու և լսողությունն ավելացնելու համար:
4. Գիհու տերևները մեղրի հետ տրորել և քսել խոցերին, մեռուկացած հյուսվածքներին, բուժման համար:
5. Գիհու արմատը ջրով եփել, քամել և դրանով թրջոցներ դնել ցրտահարված տեղերին, այրվածքներին: Այդ ջրով կարելի է լվանալ գլուխը` մազաթափությունը կանխելու համար: Բորբոքային հիվանդությունների բուժման նպատակով այդ ջրից կարելի է օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել:
Գիհու պտուղը թզի հետ միասին ծեծել, խառնուրդը քսել բամբակի վրա ու դնել քթանցքերի մեջ` խոցերը և սնկերը (պոլիպները) բուժելու համար: Այդ նույն խառնուրդից կարելի է օրը 3 անգամ 5-ական գ ուտել` ազիների և միազապարկի բորբոքային հիվանդությունների, բորբոքային ուռուցքների, կակազությունը բուժելու համար: Գիհու օգտագործումը խիստ հակացուցված է միզասեռական օրգանների սուր բորբոքման դեպքում: