ԽԼԱԾԱՂԻԿ - НОРИЧНИК

Բազմամյա խոտաբույս է, պատկանում Է խլածաղկազգիների ընտանիքին: Բույսի արմատը հորիզոնական հանգույցներով Է: Ցողունն ուղղաձիգ է, ճյուղավորված, հաճախ կարմրագույն, մերկ, միայն վերևի մասում և ծաղկակոթունի վրա կան մանր գեղձեր: Տերևները խաչաձև են, ունեն հակադիր դասավորություն, մուգ կանաչավուն են, երկարավուն կամ ձվաձև, հիմքային մասում` մի փոքր սրտաձև և հավասար կտրտված: Տաղիկները հավաքված են ավելային ծաղկաբույլում: Բաժակը կազմված է հինգ լայն բաժակաթերթերից, որոնք վերջանում են նեղ ժապավենաձև վերջավորություններով: Պսակը հինգ միակցված պսակաթերթերով է, վերջավորությունները` վերևում անհավասար չափեր ունեն, որը հիշեցնում է երկշրթնանի պսակ: Առէջները չորս հատ են, որոնցից երկուսը երկար են: Վարսանդն առաջանում է երկու պտղաթերթերից, սերմնարանը վերևում է, երկբուն: Պտուղը բազմասերմանոց տուփիկ է: Խլածաղիկը ծաղկում է ամռանը:
Քիմիական բաղադրությունը: Խլածաղիկը պարունակում է սապոնիններ, տանիններ, խեժանյութեր, կիտրոնաթթու և ֆիտոնցիդներ:
Օգտագործման եղանակը: Բժշկության մեջ օգտագործում են արմատը` հանգույցների հետ միասին:
Բուլղարական բժշկության մեջ խլածաղիկն օգտագործել են հոդատապի, չարորակ ուռուցքների, մազարմատների բորբոքումների, միջին ականջի բորբոքումների, մաշկային ցաների, ավշագեղձերի բորբոքումների բուժման համար:
Հայկական բժշկության մեջ խլածաղիկն օգտագործել են պարանոցի ուռուցքների, չարորակ ուռուցքների, վահանաձև գեղձի բորբոքումների, հոդատապի, միջին ականջի բորբոքումների բուժման համար:
1. Խլածաղկի արմատը պալարների հետ միասին աղալ, 20 գ զանգվածի վրա ավելացնել 200 մլ եռացրած ջուր, թողնել 2 ժամ, որից հետո քամել և օրը 3 անգամ 100-ական գ խմել` չարորակ ուռուցքների, պարանոցի ուռուցքների, թութքի, սնկերի (պոլիպ), վահանաձև գեղձի բորբոքումների, միջին ականջի բորբոքումների բուժման համար:
2. 50 գ խլածաղկի արմատները պալարների հետ միասին աղալ, վրան ավելացնել 5գ աղավնու ծերտ, 20 գ սև չամիչ, 10 գ չաման, 250 գ գարու կամ բակլայի ալյուր, հավանգում լավ ծեծել, որից հետո գինու քացախով շաղախել: Այս պատրաստուկն Ամիրդովլաթ Ամասիացին օգտագործել է պարանոցի և լիմֆա- տիկ հանգույցների չարորակ ուռուցքների բուժման համար: