ԴԱՂՁ - МЯТА ПЕРЕЧНАЯ

Բազմամյա խոտաբույս է, պատկանում է խուլեղինջազգիների ընտանիքին: Բույսի բարձրությունը հասնում է մինչև 1 մետրի: Ցողունը քառանկյուն է, հաճախ կարմրավուն: Տերևները նշտարաձև են, 5-6 սմ երկարությամբ և 1,5-2 սմ լայնությամբ: Վերևից մուգ կանաչավուն, ներքևից բաց գույնի: Տաղիկները մանր են, կարմրամանուշակագույն: Բաժակը կազմված է հինգ բաժակաթերթիկից: Տաղկում է հունիսի վերջերից մինչև սեպտեմբերը:
Քիմիական բաղադրությունը: Պարունակում է 1,5-3,5% եթերային յուղ, 3,5-12% տանին, դառը նյութեր, խլորոգենաթթու, կարոտին, բետային զեսպերենդին: Եթերային յուղի կազմի մեջ մտնում են 50-80% մենթոլ, 4-11% մենթոլային էսթերներ, մենթոլային կետոն, սիպերիտոն: Պարունակում է նաև լիմոնեն ցինեոլ և մենտոֆուրան:
Օգտագործման եղանակները: Բժշկության մեջ դաղձն օգտագործվել է ամբողջությամբ:
Ռուսական բժշկության մեջ դաղձն օգտագործել են սրտային կրծքահեղձուկի, սրտի շրջանի ցավերի, մարսողական ուղիների խանգարումների, հաստ և բարակ սպիների լորձաթաղանթների բորբոքումների, լյարդի և լեղապարկի բորբոքումների, գերթթվայնության բուժման համար:
Բուլղարական բժշկության մեջ դաղձն օգտագործել են ստամոքսաղիքային ուղիների խանգարումների, սրտխառնոցի, փսխման, լեղաքարերի, լնդախտի, սրտային հիվանդությունների բուժման համար: Հայկական բժշկության մեջ դաղձն օգտագործել են բարանի խոռոչի խոցերի, դաշտանի խանգարումների, լուսնոտության, երիկամների լայնացման, ճիճվակրության, սնկերից թունավորման, սրտի հիվանդությունների, վատ լսողության բուժման համար:
1. 300 գ դաղձի վրա ավելացնել 1լ եռացրած ջուր, թողնել 24 ժամ մթության մեջ, հետո քամել ու օրը 3 անգամ 150-ական գ խմել` լուսնոտության, ճիճվակրության, երակների լայնացման, ջրգողության, դեղնախտի ու սնկաթունավորման բուժման համար:
2. Դաղձն աղալ, քամել և ստացված մզվածքից օրը 3 անգամ 50-ական գ խմել` բերանի խոռոչի խոցերի, դաշտանի խանգարման, սրտի աշխատանքի խանգարման, մարսողության վատացման բուժման համար: Այդ նույն մզվածքից կարելի է օրը 3 անգամ 5-ական կաթիլ կաթեցնել ականջների մեջ` բորբոքումները բուժելու համար:
3. Դաղձից ստացված ոգեթուրմով բերանը ողողում են սխտորի և սոխի հոտը վերացնելու համար: