ԿՈՒԺԿՈՏՐՈՒԿ - ԱՄԱՆԿՈՏՐՈՒԿ - ГОРИЦВЕТ

Բազմամյա խոտաբույս է, պատկանում է գորտնուկազգիների ընտանիքին: Ցողունն ուղղաձիգ է, քիչ ճյուղավորված, ունի կտրտված նեղ, սրածայր տերևիկներ: Ցողունային տերևիկները հերթական դասավորություն ունեն, բաժանված են հինգ մասի, որոնցից երկուսը կարճ են, իսկ մնացածները` իրար հավասար: Բլթակը նեղ է, գծային, ամբողջաեզր, ծաղիկներն ընձյուղի վերջում միայնակ են, խոշոր, դեղնաոսկեգույն, երկարավուն, իրար վրա դասավորված պսակաթերթերով: Բաժակը բաղկացած է 5-8 բաժակաթերթերից: Առէջները և վարսանդը բազմաթիվ են: Պտուղը հավաքածու է, կնճռոտ, կեռաձև, ներքև թեքված քթիկով: Ծաղկում է ապրիլ-մայիս ամիսներին:
Քիմիական բաղադրությունը: Վերգետնյա մասը պարունակում է գլիկոզիդներ, ադոնիտոքսին և նրա իզոմեր ացետիլ ադոնիտոքսին, ստրոֆանտին: Հիմնական գլիկոզիդներն են, ցիմարինը և ադոնի տոքսինը: Բացի գլիկոզիդներից կուժկոտրուկը պարունակում է ֆլւսվոնոիդներ: Սերմերը և արմատները պարունակում են սրտային գլիկոզիդներ, բացի դրանից, արմատում կա կոմարին, վերնաղին:
Օգտագործման եղանակը: Բժշկության մեջ օգտագործել են բույսի վերգետնյա մասը և սերմերը:
Ռուսական բժշկության մեջ կուժկոտրուկն օգտագործում են սրտային հիվանդությունների, ալկոհոլային մտագարության, ընկնավորության, վարակիչ հիվանդությունների բուժման համար:
Բուլղարական բժշկության մեջ կուժկոտրուկն օգտագործել են սրտի կենսագործունեության և օրգանական հիվանդությունների (սրտային թուլության, բւսզեդովյւսն հիվանդության, սրտի ճարպակալման) բուժման համար:
Հայկական բժշկության մեջ կուժկոտրուկն օգտագործել են միզակապության, դաշտանի խանգարման, սրտային հիվանդությունների, շաքարախտի բուժման համար:
1. Կուժկոտրուկն եփել և օրը 3 անգամ 2-ական ճաշի գդալ ուտել` սրտի ճարպակալման, սրտային նևրոզի, շաքարախտի, բազեդովյան հիվանդության, ալկահոլային մտագարության, միզակապության, դաշտանի խանգարումների բուժման համար:
2. Կուժկոտրուկի մզվածքով կարելի է գլուխը լվանալ` մազաթափությունն ու տեսողության վատացումը բուժելու համար: